maandag 14 april 2014

Bibliotheken midden in een storm

Jan de Waal
29-03-2011
Bibliotheken midden in een storm Het symposium op 24 maart, op een perfecte locatie - de nieuwe bibliotheek Almere - en met een perfect onderwerp - 'Hoe haalt mijn bibliotheek meer rendement uit ICT?' - had van het managementadviesbureau Expanding Visions de titel A Perfect Storm meegekregen. Voor vijftig mensen uit de bibliotheekbranche was het een middag van luisteren en brainstormen.
We merken steeds meer van deze ‘storm’. We denken dat het een verzameling is van kleine gebeurtenissen die niet veel betekenen, maar gezamenlijk hebben die wel degelijk grote invloed. Nieuwe technieken en sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen volgen elkaar steeds sneller op en versterken elkaar meer en meer. Organisaties worden gedwongen om steeds sneller op veranderingen in hun omgeving in te spelen. Niet alleen de strategie, de kwaliteit van producten en diensten, maar vooral het innovatievermogen van de organisatie is bepalend voor het succes om in deze storm overeind te blijven. 
In de uitnodiging voor het symposium werden veel belangrijke vragen opgeworpen, die niet alle eenvoudig te beantwoorden zijn. De middag was meer een aanzet tot nadenken daarover. Met lezingen over de digitalisering van de content, de impact van sociale media en ´meer bezoekers door het verbinden van de virtuele met de fysieke wereld´ zag het programma er veelbelovend uit, maar de verwachtingen werden niet geheel waargemaakt.
Een oplossing voor de belangrijke vragen waar bibliotheken nu voor staan, is niet eenvoudig. De toekomst is onzeker en er is niet één waarheid of zekerheid over hoe de toekomst voor bibliotheken eruitziet. Er zijn verschillende toekomstscenario’s en daarom moeten bibliotheken verschillende wegen bewandelen. Met meer vragen dan antwoorden ging iedereen terug naar zijn eigen ‘storm’.
(Het volledige programma is hier te vinden.) 

Praktische tips
Hieronder een aantal praktische tips en suggesties die de middag in ieder geval heeft opgeleverd. Iedereen die aanwezig is geweest, mag ze aanvullen.
Experimenteer vooral met sociale media, zoals Facebook, Twitter, Hyves. Veel bibliotheken zijn actief op Twitter, maar bibliotheken moeten zich meer richten op Facebook. Met de inzet van sociale media kunnen bibliotheken niet alleen klanten trekken maar ze ook langer vasthouden. Kijk naar voorbeelden als de Efteling (in maart 2011 zo’n 122.747 leden), dat een kwart van haar inkomsten verwerft met zaken die niets met het park te maken hebben. Maar deze activiteiten zorgen er wel voor dat men uiteindelijk het park gaat bezoeken. De fanpagina over de Efteling op Hyves heeft 21.445 leden.
Gebruik de mogelijkheden van de QR-code en bedenk diensten voor de bibliotheek.
Zorg dat je diensten ontwikkelt voor de smartphone: dat is de toekomst.
Schakel je bibliotheekgebruikers in bij je diensten. Het is zaak om co-creatief te zijn. Een voorbeeld daarvan is Starbucks, dat zijn klanten vraagt te helpen bij het verbeteren van de organisatie en de dienstverlening. Het gevolg is dat mensen zich meer betrokken zullen voelen bij de organisatie.
Werk met crowdfunding. Bekijk eens de sites: www.voordekunst.nl of www.tenpages.com
Bibliotheken moeten beseffen dat de rol van de consument is veranderd van puur ‘afnemer van content’ naar ‘mede leveren van content’. Een mooi voorbeeld is de Adidas-winkel met een virtual shoe wall. Zie dit YouTube-filmpje 
Ideaal is als de klant als ambassadeur voor de bibliotheek gaat optreden. Zo laat Doritos chips klanten zelf filmpjes maken om hen zodoende meer aan het merk te binden. Zit dit (2007) of dit (2010) YouTube-filmpje.
Apps zijn de grote aanjagers van digitale vernieuwing, internet gaat door de apps veranderen. Gesloten internet, zoals Facebook, groeit steeds meer en daar moeten bibliotheken bij zijn, websites worden minder belangrijk. De verleng-app van Cubiss vond men een mooi voorbeeld van innovatie in de bibliotheek.
Augmented reality: hier ligt een rol voor bibliotheken om content te leveren.
Handel naar bevind van zaken. Pak projecten niet te planmatig aan. Denk out of the box en gebruik de PDCA-cirkel . Om dit alles mooi in een schema samen te vatten, kan men gaan werken met scenarioplanning, een soort filter om haalbare plannen ook werkelijk te gaan uitrollen.
Ten slotte het motto van directeur Chris Wiersma van de nieuwe bibliotheek Almere: zorg dat je bibliotheek ‘The place to be’ is.

Tekst: Jan de Waal
Beeldmateriaal: Affiche A Perfect Storm

Geen opmerkingen: